ตาหลายชั้น ชั้นตาซ้อน พบได้ตั้งแต่คนที่มีตาหลายชั้นบางๆ ซ้อนๆกันอยู่เดิม ตั้งแต่ก่อนทำศัลยกรรมเปลือกตาบน ซึ่งสาเหตุหลักมักเกิดจากภาวะกล้ามเนื้อตาอ่อนแรงแอบแฝง, ภาวะไขมันเบ้าตาน้อย และอาจเป็นมากขึ้น เมื่อได้รับการรักษาที่ไม่ถูกวิธี หรือมีปัจจัยอื่นๆแทรกแซง เช่นอาการเปลือกตาบวมมาก ยังลืมตาไม่ขึ้น จนไปถึงการที่อดนอน,การออกกำลังกายหักโหม ,น้ำหนักลงมากเกินไปช่วงระหว่างการสมานของแผล
ตาหลายชั้น ชั้นตาซ้อน เกิดขึ้นได้อย่างไร
✅ ตาหลายชั้น กับกรณีมีชั้นตาเดิมร่วมด้วยหลังทำศัลยกรรม
✅ สาเหตุหลัก
👉 มักพบในคนไข้ที่มีตาหลายชั้นซ้อนกันอยู่เดิมเท่ากันๆอยู่แล้ว หรือ คนไข้ที่มีชั้นตาชัดเด่นหนึ่ง ที่เหลือชั้นตาซ้อนกันบางๆ ปัญหาจะชัดเจนมากขึ้น จากการที่ไม่ได้รับการรักษาให้ถูกวิธี หรือจากการทำศัลยกรรมเปลือกตาบน ที่เกิดจากการตกแต่งเนื้อเยื่อชั้นตาออกมาเกินไป (vigorous dissection of pretarsal and preaponeurotic spaces) หรือพบว่ามีตำแหน่งยึดชั้นตาในการทำตาสองชั้นหลุดออก
✅ ตาหลายชั้น กับกรณีไม่มีชั้นตาเดิมร่วมด้วย หลังทำศัลยกรรม
✅ สาเหตุหลัก
มักพบในการทำตาสองชั้นสูงกว่าตำแหน่งความสูงของกระดูกเปลือกตาบน(tarsal plate height) มากเกินไป มีการตกแต่งเนื้อเยื่อชั้นตาออกมากเกินไปทำให้เห็นเป็นชั้นเล็กๆเหนือความสูงตำแหน่งกระดูกอ่อนเปลือกตา
✅ ร่องตาลึก แบบมีหรือไม่มีตาหลายชั้น
✅ สาเหตุหลัก
เกิดจากการนำไขมันออกมากเกินไปหรืออาจเกิดจากภาวะไม่ทราบสาเหตุหลังทำศัลยกรรม ซึ่งเป็นไปได้จากอาการบวม ลืมตาไม่ขึ้น เป็นต้น
วิธีแก้ไข
💡 ในรายที่มีอาการเปลือกตาบวมมาก ลืมตาไม่ขึ้น แนะนำเข้ามานวดพังผืดชั้นตา ฝึกการลืมตา ประมาณ4-6เดือน อย่างถูกวิธี ก็สามารถหายได้เอง
💡 การใช้สารเติมเต็ม(ที่อาจต้องเติมมากกว่า1ครั้ง) เช่น ไขมันตัวเอง Autologous Fat Transfer , HA Filler
💡 การผ่าตัดเปลือกตาบนใหม่ (Revisioned blepharoplasty) ร่วมกับใช้ Dermis-Fat Graft ไปทดแทนช่องว่างที่เดิม
💡 สำหรับรายที่มีหนังตาเหลืออยู่ สามารถสร้างชั้นตาใหม่โดยการยึดชั้นในเหมาะสมกับความสูงกระดูกอ่อนเปลือกตาบน (tarsal height) ให้กลายเป็นตาสองชั้นที่ชัดเจนได้เพียงชั้นเดียว
💡 การเลือกความสูงชั้นตาในคนเอเชีย ควรใช้ความสูงกระดูกอ่อนเปลือกตาบน (tarsal plate height) ช่วยในการคะเนชั้นตาที่เหมาะสม ตกแต่งหนังตา ไขมันออกให้พอดี
💡 หากชั้นตาหลุดให้กลับไปหาสาเหตุที่ชั้นตาหลุด แก้ไขปัญหานั่น เช่น ยึดชั้นตาใหม่ หรือสร้างขั้นตาใหม่ในตำแหน่งที่เหมาะสม
💡 หากหนังตาเหลือน้อย สามารถใช้ skin graft ในการตกแต่งศัลยกรรมเปลือกตาบนเป็นตัวช่วยได้
